ثبت حسابداری بهای تمام شده

امروزه ما در دنیای پیشرفته‌ای زندگی می‌کنیم. دنیایی که فناوری رشد قابل توجهی داشته و با معرفی ابزارهای مختلف کسب و کارهای متنوعی را به جهانیان معرفی کرده است. هر چند که کسب و کارها در بخش‌های مختلفی مشغول به فعالیت هستند اما تمامی آنها اهدافی مانند فروش محصول یا خدمت را برای کسب سود و درآمد دنبال می کنند.

بسیاری از کارشناسان و متخصصان فعال در این زمینه بر این عقیده اند که انگیزه سود جزء مهمترین و قدرتمندترین محرک ها برای راه‌اندازی کسب و کار است و یکی از بهترین روش‌ها برای رسیدن به این هدف، محاسبه هزینه‌‌هایی نظیر تولید کالا یا ارائه خدماتی‌ست که به سازمان تحمیل می شود. همه ما میدانیم که این مسئله از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا ثبت حسابداری بهای تمام و سپس تحلیل آن میتواند منجر به مدیریت صحیح هزینه‌ها و در نتیجه برنامه‌ریزی صحیح در راستای رسیدن به اهداف شود.

با توجه به این مسئله و با توجه به این که ثبت حسابداری بهای تمام شده همواره جزء اصلی ترین مقوله های موجود در این صنعت و البته کسب و کارها به شمار آمده است؛ در این مقاله در نظر داریم توضیحاتی در این راستا خدمت شما ارائه دهیم. با ما همراه باشید.

بهای تمام شده کالا چیست؟

اگر بخواهیم به ثبت حسابداری بهای تمام شده در نرم افزار حسابداری بپردازیم؛ در وهله اول باید بدانید منظور از بهای تمام شده کالای فروش رفته چیست؟ در واقع هزینه مستقیمی که شرکت به واسطه تولید کالاهای فروخته شده میپردازد را بهای تمام شده فروش می‌گویند. این هزینه میتواند؛ هزینه مواد مصرفی در تولید کالا، هزینه‌های مستقیم نیروی کار و… را شامل شود. به عبارت ساده تر تمامی هزینه‌هایی که منجر به فروش محصول شرکت می‌شود بهای تمام شده نام دارد.

دقت داشته باشید که هیچگاه نباید هزینه های غیرمستقیم نظیر هزینه توزیع، بازاریابی یا فروش را در این راستا مد نظر قرار دهیم. نکته مهم دیگر این است که امروزه با توجه به تنوع بسیار زیاد کسب و کارها نمیتوان هزینه‌های دقیقی را در محاسبه بهای تمام شده دخیل دانست، زیرا با توجه به نوع کسب و کار و البته محصول و درآمد این هزینه ها میتواند متفاوت باشد.

بیشتر بخوانیم : نرم افزار crm

حسابداری بهای تمام شده چیست؟

دقت داشته باشید که از حسابداری بهای تمام شده به عنوان حسابداری صنعتی نیز یاد می شود و به همین دلیل است که نزد مدیران جایگاه ویژه ای را برای خود دست و پا کرده است. در واقع مدیران با کمک این ابزار به راحتی میتوانند بهای تمام شده تمامی تولیدات و حتی کالاهای خریداری شده و یا فروخته شده را محاسبه نمایند و به مدیریت آنها بپردازند. این مسئله به مدیران کمک می‌کند تا هزینه‌های تولید نظیر خرید مواد اولیه، ماشین آلات، دستمزد پرسنل و… را کنترل کرده و سپس اعمال نماید.

همچنین این ابزارها باعث می‌شود تا مدیران از قدرت خود رونمایی کنند و با کاهش هزینه های سازمانی به افزایش بهره وری و البته ارتقاء انگیزه پرسنل بپردازند. این مسئله میتواند آنها را به سود و درآمد قابل توجهی برساند. یک مدیر هیچگاه نمیتواند با گزارش‌های غلط و نادرست از هزینه‌ها، تصمیمات مالی درستی را اتخاذ نماید.

حسابداری بهای تمام شده از چه نظر اهمیت دارد؟

حسابداری بهای تمام شده با استفاده از ابزارهای مختلف حسابداری که به دنیا معرفی شده وظیفه مدیریت و برنامه ریزی، کنترل و ارزیابی نتایج را در اختیار شرکت ها و سازمان ها قرار می دهد و به عنوان بخش مهمی از بازوی مدیریت در برنامه ریزی و کنترل فعالیت ها شناخته شده است. این شاخه از حسابداری، مدیریت را در برآورد کرده و به مدیران مالی در جمع آوری اطلاعات مرتبط با هزینة مواد، هزینة حقوق و دستمزد و سایر هزینه های تولیدی یاری می نماید.

اطلاعات جمع آوری شده مرتبط به هزینه ها میتواند تاثیر بسیار زیادی در تصمیمات نهایی مدیران داشته باشد و حتی منجر به سودآوری و ورشکستگی آن شرکت داشته باشد. حتی مدیران میتوانند از آن اطلاعات به منظور افزایش تولید و فروش از طرق مختلف مانند: خرید، تعویض ، ساخت و یا اجاره تأسیسات و ماشین آلات جدید استقاده نمایند.

حسابداری بهای تمام شده، هزینه های به کارگیری هر یک از شیوه‌های بهای تمام شدة محصول ساخته شده را برآورد می کند و مدیریت، با توجه به امکانات و محدودیت های مؤسسه و با در نظر گرفتن برآوردهای انجام شده، بهترین و با صرفه ترین را ممکن را انتخاب و اجرا خواهد نمود. مدیران با استفاده از اطلاعات ارائه شده به وسیله حسابداری بهای تمام شده، مراکزی از کارخانه را که کارآیی کمتری دارند و یا وظایف خود را به درستی انجام نداده اند، شناسایی می نمایند.

بیشتر بخوانیم : نرم افزار اتوماسیون اداری

نحوه محاسبه بهای تمام شده

برای اینکه بتوانید به ثبت حسابداری بهای تمام شده بپردازید؛ باید نسبت به فرمول های موجود در این راستا آگاهی داشته باشید. این فرمول ها عبارتند از:

• خرید خالص = خرید طی دوره + اضافات خرید – (برگشت از خرید + تخفیفات درصدی خرید + کسورات خرید)
• موجودی کالای آماده برای فروش = موجودی کالای اول دوره + خرید خالص
• بهای تمام شده کالای فروش رفته = موجودی کالای آماده برای فروش – موجودی کالای پایان دوره
• موجودی کالای پایان دوره = موجودی کالای تعدادی در انبارها که قابل شمارش باشد * بهای هر کالا

برای اینکه بتوانید بهای تمام شده خدمات در موسسات خدماتی را محاسبه نمائید؛ باید دستمزد و هزینه های سربار را در نظر بگیرید. همچنین این امکان پیش روی شما قرار داد که اقلام بهای تمام شده بین کار یا خدماتی که ارائه میدهید و یا در دست اقدام دارید و یا دوایر مختلف موسسه خدماتی تسهیم نمائید. به عبارت دیگر؛ با استفاده از روش هزینه یابی سفارش کار و یا روش هزینه یابی مرحله ای به نتیجه دلخواه خود دست پیدا کنید.

اگر در نظر دارید که از روش هزینه یابی سفارش کار به محاسبه و ثبت حسابداری بهام تمام شده بپردازید باید برای تمامی خدماتی که در دست اقدام دارید یک حساب کار در جریان در دفتر کل ایجاد نمائید و سپس بهای تمام شده هر خدمت را به صورت جداگانه محاسبه کرده و به کنترل خود در آورید. این مسئله اما در رابطه با روش هزینه یابی مرحله ای متفاوت است.

 در واقع در این روش شما باید برای هر کدام از دوائر ارائه دهنده خدمات یک حساب کار در جریان در دفتر کل به وجود آورید و البته بهای تمام شده خدمات را با توجه به دوائر ارائه کننده آن خدمات تعیین کنید. دقت داشته باشید با کمک این روش نیز میتوانید هزینه های تمام شده را به کنترل خود در آورید.

اگر بخواهیم مثالی در این راستا خدمت شما ارائه دهیم؛ باید بگوییم که فرض کنید در یک موسسه خدمات مالی که کار « ارائه خدمات حسابرسی» و «مشاور مالیاتی» را بر عهده دارد مشغول به فعالیت هستید. در این راستا شما باید برای هر کدام از خدمات مزبور به عنوان یک دایره تولیدی؛ حساب کار در جریان در دفتر کل به وجود آورید. 

هر چند که این امکان پیش روی شما قرار دارد برای هر یک از مشتریان خدمات مزبور یک حساب کار در جریان در دفتر کل ایجاد کنید. پس از تکمیل کار نیز «حساب بهای تمام شده خدمات» در دفتر کل بدهکار و «حساب کار در جریان» بستانکار می شود به این ترتیب «بهای تمام شده خدمات ارائه شده به مشتریان» در صورت سود و زیان تعیین می شود.