گروه نرم افزاری پایا

نحوه تهیه صورت سود و زیان جامع

امید شیخی نیم‌رخ

.

یک دوره مالی عبارت است از بازه زمانی که برای ارائه صورت های مالی در نظر گرفته می شود این دوره معمولا دوازده ماه یا به عبارتی یک سال است. یکی از مهمترین صورت های مالی که تهیه می شود صورت سود و زیان جامع است.

طبق تعریف ارائه شده در استاندارهای مالی حسابداری آمریکا سود و زیان جامع شامل تغییر در دارایی­ های یک واحد تجاری در نتیجه انجام معاملات است. در این صورت تمام درآمدها و هزینه ­هایی که در یک دوره مالی شناسایی شده به تفکیک نوشته می­شوند اعم از اینکه این هزینه یا درآمد تحقق یافته باشد یا خیر.

به طور کلی صورت سود و زیان جامع نشان دهنده  مواردی مانند سود و زیان خالص دوره طبق صورت سود و زیان، درآمدها و هزینه­ های شناسایی شده اعم از اینکه تحقق یافته یا نیافته باشند می­شود. از آنجایی که ملاک تصمیم­ گیری اقتصادی افراد ذینفع و پیش­بینی سودها و جریان­ های نقدی در آینده، مطالعه صورت­ های مالی تهیه شده توسط بنگاه اقتصادی است ضرورت دارد تا در تهیه صورت سود و زیان جامع تمام درآمد و هزینه­ های شناسایی شده طی دوره مورد توجه قرار گیرد. البته صورت سود و زیان جامع به ارزیابی عملکرد مدیران در دوره مالی کمک چندانی نمی­کند.

تعریف صورت سود و زیان جامع و اجزای آن

صورت سود و زیان جامع یکی از مهم‌ترین و کامل‌ترین گزارش‌های مالی است که وضعیت مالی یک بنگاه اقتصادی را به‌صورت جامع‌تر و دقیق‌تری نمایش می‌دهد. این صورت شامل تمامی درآمدها و هزینه‌هایی است که در یک دوره مالی شناسایی شده‌اند، اعم از تحقق یافته یا نیافته.

 به عبارتی، صورت سود و زیان جامع نه تنها سود و زیان خالص دوره را نشان می‌دهد، بلکه تغییرات در دارایی‌ها و بدهی‌های ناشی از معاملات مختلف و سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی نشده را نیز شامل می‌شود. این صورت به‌ویژه برای ذینفعان خارجی مانند سرمایه‌گذاران، تحلیل‌گران مالی و اعتباری اهمیت دارد، زیرا تصویری کامل‌تر از عملکرد مالی و تغییرات در وضعیت مالی بنگاه ارائه می‌دهد.

اجزای اصلی صورت سود و زیان جامع عبارتند از: سود یا زیان خالص دوره طبق صورت سود و زیان، درآمدها و هزینه‌های تحقق نیافته که ناشی از تغییرات در ارزش دارایی‌ها و بدهی‌ها هستند و به حقوق صاحبان سرمایه منظور می‌شوند، و سایر مواردی که بر اساس استانداردهای حسابداری به حساب صاحبان بنگاه منظور می‌گردند.

به این ترتیب، صورت سود و زیان جامع ترکیبی از اطلاعات موجود در صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد و ترازنامه است و می‌تواند بدون نیاز به تهیه اطلاعات جدید، از داده‌های موجود در این صورت‌های مالی استفاده کند. این ویژگی باعث می‌شود تا صورت سود و زیان جامع به عنوان یک ابزار قدرتمند برای ارزیابی کلی و دقیق‌تر عملکرد مالی بنگاه‌ها به کار گرفته شود.

لزوم تحلیل صورت سود و زیان

هدف از تشکیل یک بنگاه اقتصادی کسب درآمد است. برای اینکه بفهمیم آیا بنگاه اقتصادی به این هدف رسیده یا خیر نیاز به بررسی مستمر میزان درآمد و هزینه آن است. ارائه صورت وضعیت ­های ماهانه، فصلی و سالانه به مدیران، آنها را از وضعیت بنگاه تجاری آگاه می نماید.

همچنین تحلیلگران بازار و سرمایه گذاران برای تصمیم­ گیری و تجزیه و تحلیل فعالیت اقتصادی بنگاه، نیاز به دریافت اطلاعات دقیق از نتیجه فعالیت­ های بنگاه­های تجاری دارند. که این امر از طریق ارائه صورت­های مالی به طور منظم محقق می­شود. یکی از مهمترین این صورت­های مالی صورت سود و زیان جامع است که نشان دهنده در آمدها و هزینه ­های یک بنگاه در دوره مالی تعیین شده است.

اهمیت صورت سود و زیان جامع در تحلیل مالی

صورت سود و زیان جامع به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل مالی، نقش بسزایی در ارزیابی عملکرد کلی یک بنگاه اقتصادی دارد. این صورت به دلیل کاربرد همه‌جانبه خود، تمامی درآمدها و هزینه‌های تحقق یافته و نیافته را در یک دوره مالی به تصویر می‌کشد.

 این ویژگی باعث می‌شود تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران بتوانند تصویری کامل و دقیق از وضعیت مالی بنگاه به دست آورند. از آنجا که صورت سود و زیان جامع نه تنها سود و زیان خالص دوره را نشان می‌دهد، بلکه تغییرات در دارایی‌ها و بدهی‌ها را نیز شامل می‌شود، تحلیل‌گران می‌توانند با استفاده از آن به تحلیل دقیق‌تری از جریان‌های نقدی و پایداری مالی بنگاه دست یابند.

علاوه بر این، صورت سود و زیان جامع ابزار مهمی برای پیش‌بینی عملکرد آینده بنگاه است. با تحلیل دقیق این صورت، تحلیل‌گران می‌توانند روندهای مالی بنگاه را شناسایی کرده و نقاط قوت و ضعف آن را مورد ارزیابی قرار دهند. این اطلاعات برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک، مانند سرمایه‌گذاری‌های جدید، توسعه کسب‌وکار و مدیریت ریسک، بسیار حیاتی هستند.

همچنین، شفافیت و جامعیت صورت سود و زیان جامع به اعتماد بیشتر سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان کمک می‌کند، زیرا اطمینان دارند که تمامی جنبه‌های مالی بنگاه به طور کامل و دقیق گزارش شده است. این امر می‌تواند به جذب سرمایه‌های بیشتر و بهبود موقعیت مالی بنگاه منجر شود.

هزینه و درآمد در صورت سود و زیان

فعالیت بنگاه اقتصادی برای اینکه منجر به کسب سود شود نیازمند شناخت و تعریف درست هزینه و درآمد است. با شناخت درست و به موقع هزینه­ ها می­توان در صورت نیاز آنها را کاهش داد تا به دنبال آن سود افزایش یابد و همینطور درآمدهایی که طبق پیش بینی به دست نیامده است را بررسی نمود و علت آن را پیدا کرد.

البته سود جامع مفهوم جدیدی نیست تغییر در سرمایه یک موسسه تجاری در نتیجه انجام فعالیت­های اقتصادی و نه سرمایه ­گذاری صاحبان آن سود نامیده می­شود. در طی یک دوره مالی صورت­های مالی زیادی جهت شفاف ­سازی فعالیت ­های اقتصادی یک بنگاه ارائه می­شود که هر کدام جایگاه خود را دارد. یکی از مهمترین و جدیدترین این صورت­های مالی، صورت سود و زیان جامع است که اطلاعات کاملی به مدیران و تحلیلگران ارائه می­نماید.

بیشتر بخوانیم : اتوماسیون اداری و bpms 

تهیه صورت سود و زیان جامع

بهترین شکل ارائه صورت سود و زیان جامع طبق استاندارد حسابداری شماره 6 است. همانطور که اشاره شد صورت سود و زیان جامع شامل تمام هزینه و درآمدهای دوره اعم از تحقق یافته و تحقق نیافته است به همین دلیل سود و زیان دوره به عنوان اولین مورد در صورت سود و زیان جامع ثبت می­شود.

 بعد از سود یا زیان دوره درآمد و هزینه‌های تحقق نیافته حاصل از تغییر ارزش دارایی ­ها و یا بدهی­ های واحد تجاری که به حقوق صاحبان سرمایه منظور می­شود قرار می­گیرد. بعد از آن سایر مواردی که طبق استانداردهای حسابداری به حساب صاحبان بنگاه منظور می­شود مانند تفاوت تسعیر ارز نوشته می­شوند.

به عبارتی می توان گفت صورت سود و زیان جامع از سود یا زیان خالص دوره به همراه حقوقی که به حساب صاحبان سهام منظور می­شود، تشکیل شده است. می توان گفت صورت سود و زیان جامع ترکیبی از صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد و ترازنامه است، به عبارتی برای تهیه صورت سود و زیان جامع نیازی به تهیه اطلاعات جدید نیست و می توان از اطلاعات گرفته شده برای سایر صورت­ های مالی استفاده کرد.

فرم خام صورت سود و زیان شرکت بازرگانی

در صورتی که یک بنگاه اقتصادی صورت سود و زیان جامع را تهیه نکند، تحلیلگران اقتصادی برای دریافت اطلاعات جامع باید توضیحات مربوط به صورت­های مالی را مطالعه کنند . این کار به کیفیت اطلاع رسانی مالی آسیب وارد می ­کند و ممکن است تمام اطلاعات لازم در اختیار افراد ذینفع قرار نگیرد.

از آنجایی که مبنای تصمیم افراد برای سرمایه گذاری بررسی و تجزیه­ و تحلیل صورت­های مالی ارائه شده توسط بنگاه‌های اقتصادی است لازم است تا دقت زیادی در تهیه آنها صورت بگیرد. شفافیت هرچه بیشتر اطلاعات ارائه شده و صداقت در بیان آن می تواند تا حد زیادی در جذب افراد برای سرمایه گذاری موثر باشد.

بیشتر بخوانیم : نرم افزار مدیریت ارتباط با مشتریان

شفافیت صورت های مالی برای سرمایه گذاران اهمیت زیادی دارد.

به نوعی می توان گفت صورت­های مالی محصول نهایی فرآیند حسابداری هستند. محاسبه میزان دقیق سود و زیان یک واحد تجاری یا بنگاه اقتصادی همیشه دغدغه مدیران، افراد ذینفع و به طورکلی استفاده­ کنندگان از صورت­های مالی بوده است. به مرور زمان استانداردهای ویژهای برای شناسایی هرچه دقیق‌تر میزان سود و زیان تدوین شده که باعث شفافیت بیشتر و محاسبه دقیق­ تر مالی گردیده است.

نقش صورت‌های مالی بنگاه­های تجاری

صورت­های مالی منبع اطلاعاتی هستند که حسابداران آن را تهیه و ارائه می­دهند. صورت­های مالی اساسی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد هستند. به عبارتی ارائه صورت­های مالی نوعی گزارش­دهی محسوب می­شود.

 این گزارشات پاسخگوی نیاز اطلاعاتی افراد خارج از بنگاه اقتصادی است. از طریق تجزیه و تحلیل این اطلاعات افراد می­توانند وضعیت آینده شرکت را پیش بینی کنند. هرچند اطلاعات ارائه شده در صورت­های مالی مربوط به گذشته شرکت است اما می­توان از طریق آن وضعیت آینده شرکت را حدس زد. برای استفاده بهتر از صورت های مالی ارائه شده بهتر است که این صورت‌ها در بازه ­های زمانی کوتاه­ ارائه شود.

بررسی دقیق صورت های مالی وضعیت آینده شرکت را مشخص می کند.

جامعیت صورت‌های مالی ارائه شده کمک می­کند تا تحلیلگران به جای بررسی چند صورت مالی یا گزارش حسابداری با بررسی یک صورت­مالی بتوانند به اطلاعات لازم دست­ پیدا کنند. از جمله صورت­های مالی جامع می توان به صورت سود و زیان جامع اشاره کرد که شامل اطلاعات صورت سود و زیان دوره به همراه هزینه ­ها و درآمدهای تحقق یافته و نیافته دوره است.

 صورت سود و زیان دوره به این صورت محاسبه می­شود که بهای تمام شده از فروش کسر شده و سود ناخالص را به ما نشان می­دهد، پس از کسر هزینه­ های عملیاتی، سود عملیاتی به دست خواهد آمد. هنگامی که هزینه­ های غیرعملیاتی را کسر و درآمد غیرعملیاتی را اضافه کنیم سود قبل از کسر مالیات به دست خواهد آمد که با کسرمالیات سود خالص خواهیم داشت. این عدد در صورت سود و زیان جامع منظور می­شود.

مزایا و معایب استفاده از صورت سود و زیان جامع

استفاده از صورت سود و زیان جامع دارای مزایای بسیاری است که می‌تواند به بهبود تصمیم‌گیری‌های مالی کمک کند. یکی از اصلی‌ترین مزایای آن، ارائه تصویر کامل‌تری از وضعیت مالی بنگاه اقتصادی است. این صورت مالی شامل تمامی درآمدها و هزینه‌های تحقق یافته و نیافته در یک دوره مالی است، که به تحلیل‌گران و مدیران امکان می‌دهد تا روندهای مالی را بهتر شناسایی کرده و تصمیمات استراتژیک دقیق‌تری اتخاذ کنند.

 همچنین، شفافیت و جامعیت این صورت مالی اعتماد سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان را افزایش می‌دهد، زیرا آن‌ها مطمئن هستند که تمامی جنبه‌های مالی بنگاه به طور کامل گزارش شده است.

با این حال، استفاده از صورت سود و زیان جامع نیز دارای معایبی است که باید مد نظر قرار گیرد. یکی از این معایب، پیچیدگی تهیه و تحلیل آن است. استفاده از تمامی درآمدها و هزینه‌های تحقق نیافته می‌تواند فرآیند تهیه این صورت مالی را زمان‌بر و پیچیده کند. علاوه بر این، برخی از اطلاعات موجود در این صورت مالی ممکن است برای تمامی کاربران قابل درک نباشد، که می‌تواند منجر به سوءتفاهم‌ها و تصمیمات نادرست شود.

راهکار مالی پایا افزار


امید شیخی نیم‌رخ

با نویسنده مقاله آشنا شوید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

با پایا، به قله فکر کن

حل تمام مشکلات مالی و حسابداری تان را به پایا بسپارید.