ترازنامه حسابداری که معادله لاتین آن Balance Sheet می باشد، عبارت است یک صورت حساب که در یک تاریخ معین به بررسی بدهی ها، دارایی‌ها و سرمایه ی یک مالک اقتصادی یا شرکت می پردازد.
معمولا ترازنامه را در اشکال مختلفی مشاهده می کنیم، اما شکل معمول آن به شکل T است که در ستون سمت چپ دارایی‌ها و ستون سمت راست بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام عرضه می شود.
در علم حسابداری گاهی ترازنامه حسابداری را با عنوان معادله حسابداری قلمداد می کنند که فرمول آن این چنین است.
دارایی = بدهی + سرمایه
ترازنامه حسابداری عنوان خود را از این واقعیت دریافت کرده است که دو سوی معادله ی بالا باید در تعادل باشد.
اقلام ترازنامه چیست
در ادامه معرفی ترازنامه حسابداری به معرفی اقلامی می پردازیم که در آن وجود دارد:
دارایی‌ها در ترازنامه
اولین موردی که ترازنامه ذکر می شود دارایی‌های موجود در شرکت یا واحد اقتصادی است، این دارایی‌ها خود به دو دسته ی دارایی‌های جاری وغیر جاری تقسیم می شوند.
✅ دارایی‌های جاری شامل: پول نقد یا معادل نقد، اوراق بهادار، حساب هایی که پتانسیل نقد شدن دارند، موجودی کالا و حساب هایی که از پیش پرداخت شده اند است.
✅ دارایی‌های غیر جاری نیز عبارتند از: دارایی‌های ثابت، دارایی‌های نامشهود، سرمایه گذاری‌های بلند مدت
دارایی‌ها در ترازنامه حسابداری به چه مباحثی اطلاق می شود؟ دارایی‌ها در ترازنامه به مواردی گفته می شود که دارای ارزش اقتصادی هستند و افراد یا به عبارت دیگر مالکین شرکت‌ها یا واحد‌های اقتصادی و همچنین دولت‌ها مالکیت آن‌ها را برعهده دارند. این افراد انتظار دارند که در آینده از کنار این منابع به سود و منافعی دست پیدا کنند. دارایی یکی از اقلام مهم در ترازنامه‌ها محسوب می شود.
در علم حسابداری این دارایی‌ها را به دو صورت جاری و غیر جاری در نظر می گیرند. دارایی‌های جاری آن دسته از دارایی‌ها محسوب می شوند که در طول سال یا دوره مالی مصرف خواهند شد و از قدرت نقد شوندگی بالایی برخوردار هستند. این دارایی‌ها شامل چک، پول نقد و کالا و حساب‌های دریافتی هستند.
دسته دوم را دارایی‌های غیر جاری یا ثابت می گویند که برای تولید سود به یک بازه زمانی بیش از یک سال نیاز داشته و همچنین جریانات نقدی آن‌ها بیش از یکسال به طول انجامد. دارایی‌های ثابت شامل املاک و مستغلات، تجهیزات و ساختمان‌ها می شود.
برای اطلاع بیشتر باید بگوییم معنای لاتین آن در ترازنامه حسابداری Asset است.
بیشتر بخوانیم : نرم افزار مدیریت ارتباط با مشتریان
بدهی‌ها در ترازنامه
دومین مقوله‌ای که در ترازنامه حسابداری به آن پرداخته می شود، بدهی‌های واحد اقتصادی مورد نظر است. این بدهی‌ها خود شامل دسته بندی می شوند بدهی‌های جاری و بدهی‌های غیر جاری
✅ بدهی‌های جاری شامل: سود سهام قابل پرداخت، بدهی بانکی، سود قابل پرداخت، اجاره مالیات، تسهیلات و پیش پرداخت به مشتریان می شود.
✅ بدهی‌های غیر جاری نیز بدین شرح هستند: دیون بلند مدت که خود شامل اصل و سود اوراق قرضه می شود، همچنین بدهی‌های مالیاتی تعلیق شده هستند.
نکته قابل ذکر در این مطلب این است که برخی از بدهی‌ها در ترازنامه حسابداری قید نمی شوند.
مبحث بدهی‌ها در ترازنامه حسابداری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. ستون سمت چپ ترازنامه اختصاص به بدهی‌های مالکین اقتصادی دارد. منظور از بدهی‌ها طلبی است که دیگر شرکت‌ها از واحد اقتصادی مورد نظر دارند.
بدهی‌ها نیز به دو بخش جاری و غیر جاری تقسیم می شوند که در ادامه منظور از این عناوین را توضیح خواهیم داد.
بدهی‌های جاری به تعهداتی اطلاق می شود که انتظار می رود تا یکسال آینده پرداخت شوند. این بدهی‌ها معمولا شامل مالیات پرداختنی، سود سهام پرداختنی، تسهیلات مالی دریافتی و پیش دریافت‌ها و همچنین پرداختنی‌های تجاری و غیر تجاری است. بدهی‌های غیر جاری معمولا سررسید پرداخت آن‌ها بیش از یکسال مالی به طول خواهد انجامید.
حقوق صاحبان سهام در ترازنامه
سومین و آخرین موردی که در ترازنامه حسابداری آورده می شود حقوق صاحبان سهام است.
حقوق صاحبان سهام چیست؟ حق و حقوقی مالی سهام داران و صاحبان شرکت از دارایی‌های شرکت را حقوق صاحبان سهام می گویند. در صورتی که شرکت‌ها بدهی‌های خود را از محل دارایی‌ها تسویه کنند آن چه باقی می ماند حقوق صاحبان سهام نام دارد. حقوق صاحبان سهام در برگیرنده ی سرمایه، اندوخته قانونی و سود یا زیان انباشته می شود.
پس از وضع بدهی‌های محاسباتی آنچه از ارزش خالص دارایی‌ها باقی می ماند، اما باید توجه داشته باشید که این امر مشروط بر این است که سرمایه و مطالبات سهام داران به علت سرمایه گذاری جزء بدهی آن‌ها محسوب نشود را حقوق صاحبان سهام می نامند.
در گذشته این کلمه را با عنوان Net worth یا ارزش ویژه به کار می بردند. اما امروزه در آمریکا با عنوان Equity ,Owners، در انگلستان نیز Equity ,Shareholders نامیده می شود که معادل فارسی آن را می شود وجه تسمیه حقوق سهامداران یا مایملک سهامداران قلمداد کرد.
بیشتر بخوانیم : نرم افزار crm
صورت سود و زیان چیست
در ادامه بحث ترازنامه حسابداری به مبحث سود و زیان می پردازیم. بررسی عملکرد یک دوره مالی که معمولا زمانی یکساله دارد را در یک واحد اقتصادی بر اساس این رویکرد که در دوره مالی گذشته عملکرد شرکت سود آور، یا زیان آور بوده است را صورت سود و زیان می گویند.
نکته ی قابل توجه در تهیه ی صورت سود زیان این است که این بحث را از میزان فروش آغاز می کنند. این صورت به اختصار عملکرد کسب و کارها و چگونگی اینکه آن‌ها در آمد‌های خود را از طریق فعالیت‌های عملیاتی و غیر عملیاتی در یافت می کنند می پردازد. در کنار آن بیان کننده ی سود و زیان خالصی است که در این دوره ی مالی واحد اقتصادی گذرانده است.
صورت‌های مالی چیست
یکی دیگر از مواردی که در مبحث ترازنامه حسابداری به آن خواهیم پرداخت صورت‌های مالی است. صورت‌های مالی چیست؟ نتایج فعالیت‌های یک شرکت یا واحد اقتصادی که در یک دوره زمانی مشخص، در گزارش هایی ارائه کنند به این گزارشات صورت مالی گفته می شود.
لازم به ذکر است که بدانید تهیه ی این گزارشات از اصول و جارچوب‌های خاصی پیروی می کند که باید تحت اصول حسابداری و قوانین مربوط و رعایت استاندارد‌های لازم قرار بگیرد تا بتوانید دقیق‌ترین و جامع‌ترین گزارشات را درباره ی وضعیت و فعالیت واحد اقتصادی مورد نظر ارائه کنید.
مجموعه نرم افزار حسابداری پایا افزار
دیدگاهتان را بنویسید